An simidòy pou 22 Me
22 mai 2007
Gloriye 22 Me 1848
Tanbou-djouba Gawoule woule doumbegedoum doum
Sonnen an kakran djabsoud anlè fre Atlantik/karayib la
Masa Romen kwenyen tanbou jik fè labable wouze tout peyi tala
Depann mòn, pran letjèt nan koule, lawviè an sèl pawòl debòde ;
Atè Wanakera otila toutoun-banbou pèktekole tout plòjolè gran dekou
An simidòy natifnatal leve katèl anlè tout vie jès mal degaje
Se pou moun ki tjanse pa gare chimen
Epi 22 me tala se pa jiskont kavalad an lavalas, dawlakataw
Eti bakatrèl te ke rete pare anba tòl rouye kawousèl
Tout lajounen ka ba lari chenn, bay pa anlè, petey pa anba
Pa fouti flandje se se an fèy pòyò ki pase an wakann tjenz d’awou
Nan Gwadloup, 1802, an tjò souf ladje nan nich lavi doubout-o-ka
Voye Dèlgrès epi Ignàs simen djing nan tout karetèl peyi a
Jiktan Solitid se trape an wòch lawdaye kore pou memwa latè a
Gloriye se pa anni rete la sonje kon moun an lenbe se chalvire
Se tankou an yòl, miklon tègdèk, ki kouri nan kabèch moun
Anni sispann fann-dlo ale, se pou koule djòl anba, anmwe
Towblip nan leko san fondas otila sèt milion moun,
Gangan nou tout ki asou latè, ka machonnen wòch-silèks an dezas
Jiktan moun Kaloukera èk sese’y nan soloda, Wanakera
Se pran chimen-divini leve an peyi djòk atè Karayib la
Ranboulzay se pa konfiolo bwaynès lè seren ka bay
An bat-zie epi tout razie chifonnen kon tèwgàl ble lanmidon
An katrin-pitjan gare nan lwilwoud gran pongòl se pran pou toloman
Atè Waytoukoubouli, de letjèt, twa leve-kabèch vire-pran van
Sen san nèg-mawon bat-lèstonmak, gonfle majòl vayan,
Vire-voye dawa angle a jiktan yo se fonn nan sab
Twa-san-swasann-senk lawviè ki dekoud nan vèwdigri
Se pa anni sonje 22 Me, an jou konsa tankou lèwdou
Tjèk bòbòyòt ki pase anlè an chouval twa-pat, plakatak patak
Gawoule toulong, tankon lèwdou pa j’en mize nan chimen
An vie bòlò, kare anba tèk èk ki ko pou vire larèl aleliwon
Se ba’y plis doukoun epi an lakou tjenbe-doubout, leve-o-ka
Nan Ayiti-Boyo-Kiskeya, Santiago leve an yogann
Sèt mil nèg-ginen sanble, latè, manman tout latè ka fetaye, sièl
Woulo nou kriye, woulo 22 Me se jou ki ladje tout kalida
An bèlè-woule-mango sonnen pou tout moun rete nan lawonn
Koubare makawnès, an sèbi twa dwèt kozin, sèt grenn sèl
Klere Mòn-ble Jamayik la, maroons leeward, marrons windward
Epi atè Wanakera, latè leve toulong an chaleri adjedanntal
Nan fetay bakwa dife eti katjopin zie-klè vante ayouskous lè seren atè
Pou jou ki jou, an 22 me se chofe san moun, vire larèl pran balan.
Kimafoutiesa, 22 Me desitire tout desitirè patatis
Ki kouri ovantatè ranmase kras goumen-dèyè ki trennen
An debielad an mitan-tèt, an wèy anba pèwsièn fouyayatiz,
Ki jijinen nan dèkètèw moun dechouke ka trennen dèyè yo
Tjenbe larèl se pa an toufe-yenyen moun obre an kabwa
Zumbi dji Palmarès ladje Ganga Zumba nan chimen gran bradarèl
Pou Palmarès te vreye kataw nan tout lantiray Brezil, Amerik
Nan Wanakera otila igwann dangoye depi nanninannan
Moun rete mize nan chimen divini yo menm ki yo menm, pianmpianm
Jik lè an san krache-dife lawouzaye mòn tankon koule
Pou voukoum peyi-doubout pou si-an-ka pimpe nan gran foundòch
Fè mayengwen ròs fann bwa, pran lanmè sèvi savann, nan zwèl zongonn,
Se nan chimen anchay douk moun pete gwo zotèy, way-fout
Lawviè degaye tout swèf dousin pou latè se brè dlo’y .
S'maw Tayfon
Pou an abstrak lèksik lang karayib wè :
http://natifnatal-wanakera-karib.typepad.com/langnatifnatalkarayib
