« août 2010 | Accueil | octobre 2010 »

septembre 2010

Jounal Gawoule Sektanm 1870 la

30 Sektanm 1870

Lumina Sophie Sektanm 1870 Telga 2007

   

Se anlè 30 Sektanm tala jou eti gouvelnè katjete an sispann-bannzate gawoulan eti nou simie bout penteng laboulok tala,  gawoule Sektanm 1870 la. Se pa pou rete pri, apoda djol-koule anba karetel laboulok franse atè Matnik men pou katjile nou katjile owala gouvelnè te katjete sispann-ratibwaze tala, Telga epi anchay konpayel li te pe ale-vini pi flouz ek pare kò yo pou  janbe dlo.

Lire la suite "Jounal Gawoule Sektanm 1870 la" »


Jounal Gawoule Sektanm 1870 la

29 Sektanm 1870

Lumina Sophie Sektanm 1870 Telga 2007

 

Lwi Telga epi krèy konpayel li a te nan-bra-kon-jera. Pèsonn pe te'e sa di si'y te Matnik twa jou apre sapatony franse te oliwonnen sapatony mayonmbo a anlè bitachon Ejèn Lakay atè Laregal, Lawviè-Pilòt. Se pou nou mande pou sav si nan 26 Sektanm tala se sapatony Telga a eti sapatony franse a te oliwonnen.

Lire la suite "Jounal Gawoule Sektanm 1870 la" »


Jounal Gawoule Sektanm 1870 la

27 Sektanm 1870

Lumina Sophie Sektanm 1870 Telga 2007

 

Nan 27 Sektanm tala sapatony  Telga a te ozabra, chak klendenden ka klere pou nanm li, owonzon 2000 nonm sapatony toufounè franse a ek 500 dòg betje a te fè bawouf nan se mòn oliwon Lawviè-Pilòt la ek te ka depotjole, brile, simen fizi anlè moun jik 30 Sektanm otila gouvelnè katjete an sispann brannzalad sapatony.

Lire la suite "Jounal Gawoule Sektanm 1870 la" »


Jounal Gawoule Sektanm 1870 la

26 Sektanm 1870

Lumina Sophie Sektanm 1870 Telga 2007

 

Nan 26 Sektanm, sapatony Telga a eti sapatony franse a te lawonnen anlè bitasion Lakay la atè Laregal pran an mapipi dal. Gouvelnè franse te mete tout semedayè ki te ka tjenbe doubout epi te ni anchay betje ek milat ki te lonje pal ba yo. Telga epi Emil Sidne, bòboy Limina Sofi, rive chape jik janbe dlo, rive Sentlisi, tout larestan pa rive pase may senn lan.

Lire la suite "Jounal Gawoule Sektanm 1870 la" »


"L'insurrection du Sud" - Sektanm 1870

Septembre 1870

Le projet d'une

République-Nègre-Martinique

Telga 2007 Sektanm 1870 Lumina Sophie

 

L'historien Gilbert Pago a signé, en 2008, une très bonne biographie de Lumina Sophie dite "Surprise", l'une des figures de proue du soulèvement paysan qui avait embrasé tout le sud de la Martinique en  Septembre 1870. Mais, ce petit livre qui s'inscrit dans le prolongement  d'une étude sur le rôle des femmes dans l'abolition et la liquidation du système esclavagiste, ne fait, malheureusement, jamais référence à la principale revendication du soulèvement, l'instauration d'une République Nègre en Martinique,  la révolution haïtienne pour modèle.

Lire la suite ""L'insurrection du Sud" - Sektanm 1870" »


Sonje

Ejèn Mona

(1943-1991)

E Mona Disk Mona

Agoulous
 

Man te la ka koute toutoun-banbou Mona a nan "Agoulous se lanmò" ek an lè, man tann John Coltrane, man tann Afro-blue eti man ka koute toulejou, tankou an djòw ek ki se mòso mizik pi bidjoul, pi mabialann sitire, dapre mwen, eti be-bop la leve. J. Coltrane ka soufle sakso a, McCoy Tyner ka pianote, J. Garrison anlè bas la epi Elvin Jones ka djaze. Se pa nan Agoulous se lanmò tou-yonn an moun pe jwenn J. Coltrane nan mizik Mona, Toutoun-banbou a nan Agoulous se lanmò te ba moun an Mona eti abolay pe pa chaye nan memwa yo.

Lire la suite "Sonje" »