Nouvel Karayib la

Lanne 2010 la

Nan Karayib la

 

Lanne 2010 tala se te lanne anchay dezas, nan lavi moun tankon nan politik. Lanne 2010 ta'a, Bazil anni chaye moun aleliwon nan Ayiti. Se zenglèt-latè 7.0 pou 12 tjilomèt fondok, oliwon 25 tjilomèt lisid-kabestè Pòtoprens, 12 janvie 2010, ki chaye 222.725 moun nan abolay, nan an pwenyen sigond eti ki te penteng pi flandjè a, nan 2010 dezas ta'a. Apre sa, nan Ayiti dezas vini pran anlè dezas.

Ekonomi karayib

An dekatonn ekonomi flòkò

 

Caricom :  Ekonomi kararib pran anpil fè nan lanne 2010 la men an ti klète ka zige nolfok dapre owonzonnaj ekonomis. ECLAC (The United Nations Economic Commission for Latin America and the Caribbean) katjete kadjayaj brannzann ekonomi ke pi piti pase sa yo te sinase nan peyi CARICOM, tire Ayiti adan. Yo espere an kadjayaj 0.5% sa eti se an wonntonnaj asou kadjayaj tektèg 2.3% lanne pase a.

Laboulok-matje

Anni Sonje,

Desanm 59

 

Lanne pase se te gran penteng asou Desanm 59, an gran welele nan lawonn Alain Pleyel, an franse anmounizis eti te chakale soubawouzri sapatony franse atè Matnik nan 1959. Lanne pase se te gran kadafa 50 lanne Desanm 59, lanne tala pou 51 lanne a pa ni ayen, nou pa menm tann yo ale mete an ti boutje-flè memwa bòdò asou tonm Betzi, Marajo epi Rozil. Tout bagay woule konsa Matnik, si pa ni an papa franse dèyè an penteng politik se pa lapenn, menm piplis natifnatalis, palantjè-peyi ek walayachis adan lespri ti-nèg ta'a.

Politik nan Karayib la

Jout-politik Ayiti

  

Pòtoprens, Ayiti :  Se jòdi a eti Kawbe kawyadò Jout-politik la nan Ayiti te pou katjete kontaj mabial jout politik ki te woule 28 Novanm ki pase. Men depi sanmdi, mètafè Akokitay Peyi Ameritjen, Jose Miguel Insulza te mande pingilè Ayiti, Rène Preval pou sispann brannzay vire-konte jik tan yo te ke pe vire-lonyaje jigridi chak moun.

Politik Karayib

Dk. Gonsalves genyen

 

Kingstown, Senvensan :  Dk. Gonsalves genyen senk lanne an plis pou gouvelne Senvensan ek Grinadin men an ti katlas wèt 8 dodinèt pou ULP (Unity Labour Party), 51,6% vwa, kont 7 dodinèt ba NDP (New Democratic Party) pou 44,4% vwa eti ki double dodinèt yo te trape nan kawbe politik natifnatal Senvensan ek Grinadin.

Peyi Karayib la

atè Bawbàd,  

Pa ni djendjen lajan

      

Bridgetown, Barbados :  Bawbàd se prèmie nan tout peyi Amerik Latin ek Karayib la otila lajan pa gate lavi sosial. Prèmie plas tala se International Watchdog Transparency International(TI)   ki ba gouvelman ek makrèy-natifnatal Bawbàd. Asou tout kontinan ameritjen an, Bawbàd ka rive dezienm douvan Chili ek Etazini.

Tjouns degra a

Grinàd

  (Punica granatum) 

Ponm djannte a.

   

Anchay bolit rèlijion teste ponm lan eti Eva te lonje ba Adan an nan jaden Eden la, se an grinàd (Punica granatum) ek sa fè pie-grinàd se te ke ponm kabes la. Moun Ayiti, Gwadloup, Gwiyann, Matnik ki te ke rive li sa ke katjete man la ka fè djendjen ek pawol bondje kretjen yo a pou konprann yo toulong konprann ponm lan se an ponm-Frans kon sa yo ka genyen asou gran-tre betje ek pou fouti yo pa fouti rive konprann, Bib la se an raratonn tankon anchay dòt raratonn. Se nan Endja anba-solèy, nan Afganistan ek nan Iran otila mayonmbo tjouyi grinàd pou prèmie kou, sa ka fè 5.000 lanne.

Tjak laliwonn

Topay-douvan Kankoun la

 

Kankoun, Meksik :  An lanne apre flòp doukre Kopennag la (Dànmak) Akokitay Peyi Oliwon-Latè te sanble atè Kankoun (Meksik), lòtbòtsay lanmè karayib la pou leve an fray asou toumbilad klima a, oliwon-latè. Kou tala, yo rive mare an topay-douvan eti se an bay-douvan mabial nan leve-doubout oliwon-latè pou kore toumbilad klima a.

Politik nan pangal

Dezienm wonn, 16-01-11

M. Manigat/J. Célestin

    

Pòtoprens, Ayiti :  Mirlande Manigat (RDNP) 31,37% vwa, rive douvan Jude Célestin (Inite) 22,48% vwa nan jout politik ka soukre Ayiti depi an simenn. Tout moun te ka djenge Michel Martelly nan dezienm plas la ; epi 21,84% vwa, Sweet Micky pe ke nan dezienm wonn lan ek konpayel li pran lari a, leve gawoule nan peyi a.

Politik Ayiti

Jout politik nan Ayiti

  

Pòtoprens, Ayiti :  Se oswè a sizè fanlan eti moun ke sav de joutè ki ke konbochte nan dezienm wonn lan. Nan Pòtoprens otila "bri kouri nouvel gaye" depi sanmdi oswè tout moun ja di se Mirlande Manigat nolfok douvan ek Michel Martelly eti moun konnèt pou Sweet Micky ka vini dèyè.