Koko
Cocos nucifera


Koko se an ponm gwo pach eti an piebwa, Cocos nucifera, ka voye ek ki ni an kannan dlo-dou ek nannan adan. Yo konnte 1.300 janjolant koko oliwon-latè. “Pa pran koko pou zabriko : koko ni dlo, zabriko ni grenn“ eti an pawol ka teste nan lang natifnatal-matnik la. Koko se an kare pie-koko ki leve an kote. An-koko-a, kare kay atè Latrinte oliwon Lizin Galion an. Koko se nannan eti moun ka manje oben graje fè farin-koko, tablet-koko epi dòt sosokre. Koko se an pweson-lanmè, umbrina choroides, oliwon 250 granm, o plis, koulè blan-sann, ka naje nan se sinay la oliwon se kay-fondas-lanmè a ek eti moun ka kriye grizèt-blan, koko-kay, koko-djol-rat, ronflè oben tanboure atè Matnik. Koko se anchay adan an bagay. Gwo Kannan an bagay. Genyen an koko lahan. Koko se katjòt se tibolonm lan. Koko se tit-dèhè eti moun atè Matnik ka ba an tibray yo enmen adan an lakou pou lanmen-asou-tjè eti’y ni pou ta’y oben pou mapipi eti’y mapipi adan an spòw. (pòt. coco, lapo fil rèch la).