Jere tjouns lanmè Karayib la
26 janvier 2018
Lapèch Marolès
Belize City, Beliz : Sèt peyi Karayib la la ka bat asou yonn-de-twa katel-divini eti Caribbean Regional Fisheries Mechanism (CRFM, tankon an progranm dekatonn lapèch nan kare-peyi karayib) kabeche nan dekou an progranm peche pweson-volan, Hirundichthys affinis, volan-kay, ti-marolès. CRFM, kawbe-gouvelnaj lapèch nan CARICOM, kabeche 6 ti katel-divini nan lanne 2017 la pou mete nan brann progranm lapèch anchouke, Ecosystem Approach to Fisheries (EAF), nan jeray pweson-volan an atè Karayib anba-solèy. Se 1.700 kanno konte kòtok atè Karayib-atè-solèy ek Matnik ki ka peche ras pweson ta’a, eti ki fondalnatal nan ekonomi ek mès-manhe.
Nan peyi ka mete se ti katel-divini ta’a nan brann, ni Bawbàd, Dòmnik, Grinada, Gwadloup, Matnik, Sentlisi, Senvensan-ek-Grinadin epi Trinidad-ek-Tobago. Se ti katel-divini ta’a eti ki la pou apiye bay longsay pweson-volan an, se an dwel an bidim katel-divini eti Global Environment Facility (GEF, an tontin pou laliwonn oliwon-latè), an progranm dekatonn-ekonomi Kare-peyi Oliwon-latè (United Nations Development Programme) ka mete lajan adan, epi tit li Catalyzing Implementation of the Strategic Action Programme for the Sustainable Management of Shared Living Marine Resources in the Caribbean and North Brazil Shelf Large Marine Ecosystems, tankon palantje mete-nan-brann an progranm strateji dekatonn longsay pou jere tjouns anba-lanmè nan Karayib la ek se gran nich-lavi anba-lanmè anlè laliman Brazil.
Apiye eti’y te ka apiye asou fondalnatal plan-divini an fondalnatal, sobreka-kabwataj CRFM, Milton Haugton, plodaye : "Nou ka djoubake nan an laliman ki ta tout peyi-karayib epi tjouns anba-lanmè ba tout se peyi a, se pou nou jere nan an lèspri kole-tèt. Yonn adan se tèp nou an se lapèch pweson-volan an ek larel gouvelnaj nou mete nan brann pou lapèch pweson-volan an ke pe kòdjòm ba dòtlapèch nan kare-peyi a". Katel-divini an se pou vidjoze gouvelnaj se tjouns anba-lanmè a nan kore depotjolaj kay-anba-lanmè, kontaminaj, lapèch makayè ; kabeche pòte-kole nan mitan se dwel lapèch la, kabeche larel jeray tout tilili lapèch la, pare bòk anlè se kay-anba-lanmè, se fon-blan an, se gran-sek la ek se gran-fon an.
CRFM pran pawol epi Blue Earth Consultants, an kawbe Eastern Research Group, pou kabwate 3 adan se 6 plan-divini lapèch pweson-volan an nan an pòte-kole epi kawbe-gouvelnaj atè-lakay ek kawbe-gouvelnaj peyi-oliwon-latè. Caribbean Natural Resources Institute (CANARI, pou kawbe-gouvelnaj tjouns laliwonn peyi Karayib la) atè Trinidad ek Tobago epi Nexus Coastal Resource Management atè Halifax, Kanada, ka kabwate 3 plan-divini ki rete pou fè 6. Blue Earth Consultants ke djoumbate nan larel teknik tankon politik epi kawbe-gouvelnaj peyi otila se plan-divini an fondase, jik nan dekou rive se plan-divini an, nan mitan lanne 2019 la. Krèy-kabeche a ke bay adan an karetel tann-pawol-moun ek ke gade-pou-wè vire pase lanmen toulong adan an plan-jeray lapèch pweson-volan nan peyi Karayib atè-solèy.
Ale li nan Caribbean News Now
Sé pa volan ki adan kanno a. Sé koulirou ki la.
Rédigé par : Al.59 | 27 janvier 2018 à 06:32
conférence de presse
Le Scandale du Chloredecone
Mercredi 07 Février 2018 a 14h30
Hotel Impératrice a fort de France
Raphaël Confiant
Louis Boutrin
auteurs de
Chronique d'un empoisonnement annoncé
et Dr Jacques de Thore
Info : 0696865859
conférence de presse ouverte à tous
Rédigé par : Carib Info | 06 février 2018 à 16:48