Wach ek kratjak laliwonn lan

Dowyan, an toumvan tounen hurakàn

 

 

 

 

Nassau, Bahamas :  Se epi an boulin van a 297 km/hè eti ti kout-van kannal Sentlisi mawdi 27 d’Awou a te toumpakte Gran Abako yè-oswè, pou vini an hurakàn rel 5. Se pou se tann ek konprann lamenm la, dlo-lanmè nan Karayib la cho anpil, se anlè chalè dlo letal-boulouwe lanmè a otila hurakàn lan oben toumvan an ka pran bawda fè van toumvase. Men hurakàn la, Dowyan, limenm pa ka kouri lawonn epi anchay balan, anni 1,6 km/hè dapre konte National Hurricane Center ka konte. 297 km/hè taha se pa nepi pi bidim boulin van an hurakàn ja fè nan Karayib la, Jilbè nan Sèptanm 1988, se 318 km/hè boulin van asou lèstè Jamayik ek Wilma epi pi gran djamèt hurakàn nan tout tan depi yo ka mizire hurakàn, se 305 km/hè asou lèstè Bahamas, Jamayik, Ayiti ; Alèn tou, nan mwa d’Awout 1980 se 305 km/hè asou lèstè Ayiti ek Jamayik.

Nan ladje pòte-nouvel mwa d’Awout la, bazil chaye :

Toni Morrison

(1931-2019)

 

 

 

 

 

 

 

Beloved¹, se senkienm nouvel-kabechinen eti Toni Morrison te matje, ek ki te fè dekinay nouvel-kabechinen te depenn li tankon an plodayè "wach-lavi anni zeskay" (realismo magico, Alejo Carpentier, Gabriel Garcia Marquez, Juan Rulfo, epi dòt matjè-raratè), pou respekte eti’y pa te ka respekte yonn-tou-yonn lavwa rarate a eti se fondas nouvel-kabechinen an. Beloved liannen epi Jazz ek Paradise, ek, pi dèhè ankò Love, se pou li ek konprann tankon an potjel lèwdou-tjè-koko eti moun-asou-latè ka leve, ba ek epi, dòt moun-asou-latè. Nan tout lèwdou-tjè-koko taha, se pa anni lèwdou-tjè-koko masibol, tankon nan Jazz, ki ka bay, ni an lèwdou-tjè-koko lanmen-asou-tjè ek nan dekou sistenm ninang-founang lan otila lèwdou-tjè-koko lanmen-asou-tjè taha te pe dechèpie jik sere nan an liannaj san pawol, bagay moun pa sa wè, ni tann, anni sansle asou’y, ek pou lèwdou-tjè-koko lanmen-asou-tjè ka chape anlè moun toulong, an lèwdou-tjè-koko lèspri-ladje-laliwonn eti ka bay nan Paradise.