Nan dekou Covid-19 ka janbe laliman peyi oliwon latè

Toumbile larel dekatonn ekonomi

 

 

 

 

 

 

 

 

Port of Spain, Trinidad and Tobago: Nan dekou Covid-19 la ka kouri lawonn, ECLAC (Economic Commission for Latin America and the Caribbean, CEPALC nan lang panyol) ka plodaye pou mete anlòt sistenm dekatonn-ekonomi nan brann ek pou ba se kare-peyi a plis ranm pou tjenbe doubout douvan banbann lan. Sobreka-kabwataj ECLAC, Alicia Bárcena, te bay adan an konsit anlè Web la nan mitan Peyi Ewòp Yonnife ek Peyi Amerik Latin otila’y te mande pou leve an "topay vèw" krache-dife epi Ewòp pou an latè-wonn pi nan demokrasi, pi longsay ek ka ladje dekantekantaj.

Nan siel Karayib atè-solèy la

An gidigidi-zeklit-siel 

 

 

 

 

 

Depi Matnik jik Puerto Rico: Nan fè-nwè dimanch o-swè a, a 8hè 40 minit, an gidigidi-zeklit-siel kouri nan siel Karayib atè-solèy la eti moun wè nan de koko-zie yo depi Matnik jik anlè-solèy Angiya pou anba-solèy Puerto Rico. Dapre an pawol-rapòte atè-lakay-gwadloup, moun wè an "bidim rel wouj eti an boul blan te ka treleye". Se gidigidi-zeklit-siel epi rel wouj la ka fè plodayè-kabechè astronomi sav ni anchay mayeziòm ka jijinen lè yo ka brile nan van-laliwonn. Kouri lawonn se gidigidi-zeklit-fsiel la ka bay toulong men piplis adan yo ka mizire milimèt a santimèt, ek an koki-zie pa ka pe wè yo.

Covid-19 la atè Kiskeya (Ayiti epi Dominikana) ek Borinkèn

An antipilaj tenmbolizan ! 

 

 

 

 

 

Pòtoprens, San Juan ek Santo Domingo : Se simenn taha otila kawbe-gouvelnaj doubout-djann Ayiti konte pi gwo kannan moun ki trape Covid-19, 28 nan tout, depi 18 Maws jou otila yo te konte prèmie moun ki trape’y ek, nan lajounen yè a, an senkienm moun alelouya-akasia-lata epi vlen-sán-kòch la. Atè Dominikana eti ka fè laliman Kiskeya epi Ayiti, se anlòt doukou, se peyi Karayib la ki konte pi gwo kannan moun ki trape’y, 5.543 moun, ek pi gwo Kannan moun alelouya-akasia-lata tou, 265 moun. Nan dekou an bidim veye-wach gouvelman, kawbe-gouvelnaj doubout-djann atè Borinkèn (Puerto Rico) ka konte 1.416 moun ki ja trape Covid-19 la ek 69 adan yo ki alelouya-akasia-lata.

Nan dekou jounen latè-se-manman-tout-moun, Lawonn Peyi Oliwon-latè mande

Dekatonn longsay nan ekonomi

 

 

 

 

 

 

Kawbe Lawonn Peyi Oliwon-latè : Nan dekou jounen latè-se-manman-tout-moun (Día Internacional de la Madre Tierra), chak 22 Avril, Lawonn Peyi Oliwon-latè plodaye pou se pran chimen an ekonomi ek an mennen-lavi pi nan larel dekatonn longsay eti ka lonhe pal ba moun-asou-latè tankon ba tilili-lavi asou planèt la. Se konsa, nan blo Covid-19 la oliwon-latè, sobreka-kabwataj LPO-L, António Guterres, te apiye asou sa eti ja lè pou leve doubout brazonnen planèt la, kore vlen-sán-kòch nan kouwonn lan ek kore ago-dezas toumbilaj kalibich-karenm-livènaj la.

9enm konsit dawlakataw se kabwatè-gouvelman peyi-CARICOM

Leve doubout koubare Covid-19 la

 

 

 

 

 

 

Georgetown, Guyana : Se kabwatè-gouvelman peyi-Caricom lan topaye asou an karetel-ale nan leve-doubout koubare janbe-laliman-peyi Covid-19 la nan dekou an konsit-video dawlakataw mèkrèdi ki pase. Se kabwatè-gouvelman an te rete koute pou tann ek konprann plodari sobreka-kabwataj CARPHA (Caribbean Public Health Agency), UWI (University of the West Indies), CDB (Caribbean Development Bank) ek monsenyè Jason Gordon.

Politik doubout-djann La-Frans atè Matnik

Plodaye pou an gouvelnaj atè-lakay

 

 

 

 

 

 

Mòn-Poutoun atè Matnik: Yè Mèkrèdi 15 Avril, Kawbe-gouvelnaj Doubout-djann atè Matnik kouri nouvel asou 159 moun ki ja pase anba kouche-kalbòy ek Covid-19 la depi 05 Maws jou otila yo te konte 2 prèmie drivayajè ki te debatje Matnik epi vlen-nan-kouwonn lan. 73 moun ja djeri (se 45,91%) ek 8 moun ja alelouya-zakasia epi Covid-19 la, se 5,03%, sa ki adan rel statistik oliwon-latè. 17 moun kouche-kalbòy ka pipe van epi an machin-pipe-van, se 10,69% moun ki kalbòy epi Covid-19 la. Moun ki kouche-kalbòy ka pipe van ni 64 lanne, mitan-o-peze, anlè tèt yo. Nan an lonyen-kabeche liy-trase kannan moun ki ka trape Covid-19 la, se pou wè kannan-moun taha ka platonnen depi 1^e Avril, owonzon an palpa de moun chak twa jou.

Nan dekou banbann doubout-djann lan oliwon-latè

Toumpak ekonomik Covid-19 la

 

 

 

 

 

Washington: Toumpak ekonomi Covid-19 la te ke kat kou pi move pase banbann lahan-mete-ekonomi-nan-brann 2008 la dapre an kouri-nouvel Golman Sachs, an bank lahan-palantje-ekonomi. Nan kouri-nouvel taha, bank lahan-palantje-ekonomi an owonzonnen sa eti faktorel kòtòf kòtok (FKK) Etazini eti se pi gwo kannan oliwon-latè, ke tizi asou 35% nan dezienm twa-mwa 2020 an. Se pou’y te apiye asou sa eti rel rete-san-djoubak la ke menyen an 15%, rel pi wo depi wabap dezienm semeda oliwon-latè a (1939-1945) ek rel taha te ke anba wach-kòtok la pou an gwo konpanyi djoubakè ki pe ke èche djoubak pou fè nan an tan-kout-dèhè.

Nan dekou leve-doubout koubare kouri-lawonn Covid-19 la

1,35 million mask-kore-fifin-kwel 

 

 

 

 

 

 

 

 

O-Fanswa, Matnik: Nan dekou leve-doubout koubare kouri-lawonn Covid-19 la, an krèy djoubaktwa atè-lakay-matnik kouri nouvel eti’y te ba djoubakè sistenm doubout-djann la-frans lan atè Gwadloup, Gwiyann, Matnik ek La-Rehiyon, tout se peyi anba jouk gouvelnaj-politik la-frans taha, 1,35 million mask-kore-fifin-kwel, FFP1 ek FFP2 (anni si tout moun an mete yonn, si an konpanyi moun ni yonn ek anlòt konpanyi moun pa ni'y sa pa ka pòte ayen pou mas FFP1 an ki pa ka kore fifin-kwel moun ka respire men ka blotje se fifin flim lan lè moun an ka touse), lanmen-asou-tjè. An milion mask sèvi-jete ke rive nan se kawbe-gouvelnaj doubout-djann (Agence Régionale de Santé) Gwadloup, Gwiyann ek La-Rehiyon an dwe dèmen Jedi 8 avril ek Vandrèdi 9 Avril, nan ta Matnik la. Nan dekou banbann sistenm doubout-djann lan, nan an peyi, se pou bidim djoubaktwa toulong lonje lanmen ba gouvelman peyi yo eti ka pe ba yo an balan, tizi taks anlè yo, lè vire-pran ekonomi ka ba’y.

Jounen doubout-djann oliwon-latè

7 wach fondalnatal pou an lavi djann

 

 

 

 

 

 

Jeneva, La-Swis: Se chak 07 Avril jou otila yo ka banbile Jounen doubout-djann oliwon-latè, se nan 07 Avril 1948 jou otila OMS (Organización Mundial de la Salud) doubout tankon kawbe-mete-nan-brann ki ka palantje doubout-djann moun oliwon-latè ek eti chak lanne, nan jou taha, ka kabeche an lavwa-regle eti pou lanne 2020 taha se "apiye pansè ek matròn" de djoubak ki fondok nan rel doubout-djann lan oliwon-latè. Covid-19 ki ka kouri nan tout peyi oliwon-latè ka vare tout nouvel-pòte ek ka jik fè moun bliye sa eti pou kore’y fok se vidjoze sán-nan-venn-moun epi mès bat-lavi san gwo so.

Nan dekou rete-bò-kay pou kore Covid-19 la

Ago semeda anba-lakay !

 

 

 

 

 

 

Nan kawbe Lawonn peyi oliwon-latè: Sobreka-kabwataj Lawonn Peyi Oliwon-Latè, António Guterres, voye an ago semeda anlè fanm ek tifi nan dekou rete-bò-kay pou kore kouri-lawonn Covid-19 la. "Pa ni anchay tan, man te mande an tjenbon-tire anfwa pou kabeche kòdjòm asou leve-doubout koubare kouri Covid-19 la ek man mande pou fini bat ek tout semeda, tout kote oliwon-latè, men se pa anni semeda nan mitan de peyi". Ek se pou’y te apiye asou sa eti’y ka fè eti tout tokay oliwon-latè pou mande an kanmouzaza.