Doukou huhakàn ek toumvan nan lanne 2021 taha
01 juin 2021
El Niño kouri sere, La Niña pare rive gran wach
Miami, Etazini: Kawbe-dekantjaj kalibich-karenm-livènaj anlè lanmè-ble ek nan van-oliwon, NOAA (National Oceanic and Atmospheric Administration) owonzonnen an doukou huhakàn ek toumvan anlè rel-longsay la lanne taha. Owonzonnaj taha fè yo konte an 60% dekou-faro pou ladje rel-longsay la dèhè, an 30% dekou-faro pou trape an doukou kantekant epi rel-longsay la ek an 10% dekou-faro pou trape an doukou huhakàn ek toumvan anba rel-longsay la. Doukou hurakàn ek toumvan ka bay chak lanne depi 1e Jwen jik 30 Novanm ek pou lanne 2021 taha, NOAA owonzonnen 13 a 20 kout-van epi an tit pou ta yo (boulin van a 62 km oben plis pou 1-hè-tan), 6 a 10 adan yo pe tounen huhakàn (boulin van a 119 km oben plis pou 1-hè-tan) eti 3 a 5 adan se taha pe tounen mapipi huhakàn (rel 3, 4 oben 5 ; boulin van a 178 km oben plis pou 1-hè-tan) ; NOAA konte owonzonnaj li a ka bay a 70% dekou-faro.
Doukou simèwjay El Niño anba liy Kabrit-kòn lan (ENSO - El Nino Southern Oscillation) flòkò atjolman-la, sa eti ka faroze an vire-wonn La Niña pi douvan lè doukou huhakàn lan ke ka bat. "Doukou ENSO flòkò epi La Niña ka toulong faroze an gwo kannan kout-van", se nouvel-pòte eti Matthew Rosencrans ki ka kabwate kawbe-owonzonnaj huhakàn nan NOAA, bay douvan nouvelis. "Chalè anlè rel-boulouwe lanmè-ble Atlantik la ek lanmè Karayib la pi djok pase mitan-o-peze owonzonnen, van-alize Atlantik laliman gwo chalè pi flòkò ek van lèstè Afrik-anba-solèy ki pi djok, tousa ke peze nan doukou huhakàn ek toumvan lanne taha", eti kabwatè kawbe-owonzonnaj huhakàn NOAA a rete katjile.
Se dekantjè-kabechè NOAA a la ka lonyen-dekantje toumpak toumbilaj kalibich karenm-livènaj asou djokte ek bay-ale-vire se huhakàn lan. "Menm si se dekantjè-kabechè NOAA a pa la ka espère an doukou huhakàn ek toumvan pi djok pase lanne pase, anni an gren-vante pe depotjole an lakou" eti Ben Friedman, yonn adan sobreka-plodari NOAA rete katjile. "Se lonyen-dekantjè NHC a (National Hurricane Center pou kawbe lonyen-dekantje huhakàn lan) pare kò yo kòdjòm nan ranbonni trase-kabeche dijital, teknik lonyen krache-dife ek sa-sav fondok, pou pòte nouvel aleliwon nan doukou huhakàn 2021 taha". Doukou huhakàn ek toumvan ka bay chak lanne depi 1e Jwen jik 30 Novanm.
Ale wè nan NOAA
Un sismo de magnitud 6.1 fue registrado este viernes en la región de Piura, en el norte del Perú, dejó un saldo de más de 40 personas heridas, tres de ellas de gravedad, y daños a cerca de 200 inmuebles, informaron fuentes oficiales.
Rédigé par : Caribe | 01 août 2021 à 13:05