Brayès peyi-karayib

La ka kabeche ek djezinen anlè Sargas la  

 

 

 

 

 

Georgetown, Gayana :   Sobreka-kabwataj CARICOM, dk. Carla Barnett, kriye woulo asou kabeche-djezinen ek sa-sav nan Karayib la ki rive tonnfakte an bidim tjak, an chèpi ka tenmbolize moun  nan an matjoukann-kòtok epi anchay karetel-faktore dèhè. Se karetel taha ka bay depi faktorel mayonmbe-chimi jik faktorel anbidjoulaj pase nan langre oben menm faktorel brilè-dlo-lizinen, an konpanyi gouvelman-peyi  dekatonnen an kabeche-lizinaj pou trape trase-regle-tjak kòdjòm douvan bidim katel la, eti sobreka-kabwataj CARICOM la plodaye.

Nan dekou an konsit kare-peyi Karayib la eti World Maritime University (WMU, pou Linivèsite lanmè oliwon-latè) te mete nan brann lendi 5 Avril ki pase, dk. Carla Barnett depenn echway sargas la tankon "djing an lanmè-ble nan delala anba toumpak kontaminaj ek toumbilaj kalibich-karenm-livènaj". Depenn eti y te ka depenn toumpak taha, se pou y te bay lavwa eti te depotjole dwel-ekonomi drivayaj la, toufe se kay-lanmè a ek se sab-bò-lanmè a, apiye desablaj se bòd-lanmè-nan-sab la, toufe ek depotjole tout ti-lavi anba-lanmè, se balenn lan tankon se karèt la debaba djoubak voye-lak-nan-lanmè a  ek leve anchay tjak rete-sokodong ek katel fondok pou nètchay la.  

Sobreka-kabwataj CARICOM lan kouri nouvel eti kare-peyi vini bat tankon "jerè mètaferè nan laliwonn", se pa anni pou ranmase ek jete wawèt la men nan kabeche pou konprann janjol fondok, kote-sòti ek trase-regle-tjak. Djoubak Caribbean Regional Fisheries Mechanism (CRFM, tankon an progranm CARICOM pou dwel-ekonomi latche a), University of the West Indies (UWI), United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO), Food and Agriculture Organisation (FAO) ek United Nations Environment Programme (UNEP, tankon an progranm Lawonn Peyi Oliwon-latè asou katel-dekantje-longsay laliwonn lan) epi anchay dòt progranm, tousa te lonhe pal fè moun konprann rel-peze se lanmè-ble a nan fè-siwawa wawèt la.

"Nou ni larel-kabwataj pou ranmase wawèt ek fè yo djigilòp. Nou ni an sa-sav asou sa nou pe fè epi y  ek an trase-welto-rive pou dekatonn faktorel, vann yo nan kawbe-tre oliwon", se sa Carla Barnett plodaye nan wabap konsit la.  

  

Ale li nan today.caricom.org