Jounen gloriye leve-doubout djoubakè
01 mai 2022
1e Me, lamenm dèhè an dezas politik
Lari Foyal, atè Matnik: Se te pou wè wotè leve-doubout sosial la, an simenn dèhè bidim dezas politik la otila 73.000 mafoudja-matnik (annou matje 25% owonzon adan yo, se moun ki pa se pe moun natifnatal-matnik, sa ke ba nou tjè) te simie ale vote ba an joutè palantje chous-kòtòf la-frans pase yo te rete bò kay yo. Prèmie kout-zie, pa menm ni an mil-epi moun nan lari a ek sa ka sanm se mande-trape-matjoukann lan pa toumbile, se se an may, ek an lavwa-djole tankon "baissez, baissez les prix" eti pa pe ni an souch-kòtòf sosial atè-lakay-matnik (kawbe-gouvelnaj Matnik, CTM tousa, pa ni an lanmen-gouvelnaj asou rel-lahan-peye machandiz) te ka fè siwawa, antipile lahan wouspel-djoubak, rel-lahan-genyen, ranmandaj pou makandaj klòdekòn lan ek vire mete djoubakè-lopital nan djoubak, tousa. 1e Me a se pa nepi an bat-lari pou fè moun tann mande-trape-matjoukann branbrann-kòtok se djoubakè a eti se an krèy sosial tilili-zobel, se dabò-pou-yonn an dekou pou trase chimen pete-chenn sosial la.
Se nan 1e Me 1937 eti prèmie bat-lari Foyal te bay otila owonzon 8.000 djoubakè epi krèy-mete-nan-brann yo, lawonn-defann-tòt-djoubakè yo, te vini bay lavwa pou ranbonni doukou djoubak, pou trase prèmie liy pete-chenn nan sosial la. Nan lanne douvan 1937, depi lanne 1920, se krèy Jean Jaures ek apre Krèy Kominis, ki te ka mete an konsit 1e Me doubout nan Kawbe Lawonn-defann-tòt-djoubakè a, atè Fòdfrans.
Se depi 1e Me 1886 atè Chicago (Etazini), otila 200.000 djoubakè te rive trape jounen 8 hè djoubak la, ki fè chak lanne, million djoubakè te ka desann nan lari pou trape doukou djoubak pi dous, sa ki fè Prèmie Me se an jounen leve-doubout sosial, se pa an jounen parètzòy moun yonn-you-yonn ; nan dekou leve-doubout sosial 1e Me 1886 Chicago a, 10 djoubakè pèdi lavi yo ek an tilili moun flandje. Moun pa ka gloriye djoubak men yo ka kriye woulo pou goumen djoubakè ja goumen ranbonni wach djoubak yo.
Simao moun Wanakera
El presidente de México, Andrés Manuel López Obrador, anunció que suscribirá convenios de colaboración durante su gira por Centroamérica y el Caribe, al mismo tiempo que afirmó que su Gobierno insistirá a Estados Unidos que invierta en la región para luchar contra la migración indocumentada. López Obrador viajará a Centroamérica y el Caribe del 5 al 9 de mayo.
Rédigé par : El Caracol del Caribe | 05 mai 2022 à 14:09