Plodari 24 Sèptanm 2022 a.

Gouvelman atè-lakay la !

 

 

 

 

 

 

 

Man te depenn plodari misie Sèy Lètchimi a nan konsit kawbe-gouvelnaj Matnik, 13 Jwiye 2022 a, tankon plodari politik pi djok ki te bay atè Matnik depi apre plodari Ehèn Lakay la, atè Lawviè-Pilòt, nan Jedi 22 Sèptanm 1870 la, oliwon 3hè apre-midi ; bagay pou se mapipi palantjè-peyi a ek se konpayel wayalachi-politik natifnatal-matnik la se lonje dwèt asou sa yo se pran pou an koraj-pa-dèhè, an tjok-nan-tanp oben tjek rete-pri-anba-piay. An nouvel-matje senk wonn-dekantje se pa nepi an plodari senk a sèt kare-dekantje ki ka dekatonnen an katel-dekantje-longsay epi de a senk lide-bòdò pou se apiye senk a sèt kare-dekantje taha. An nouvel-matje se toulong an bagay lonyen-matje oben an matje-dekantje, dawlakataw ek ki pe pri adan/anba piay oben doukou-fè-debouya-atjolman-la otila plodari politik taha ka leve.

Sizienm kout-van lanne hourakàn ek toumvas la

Fiona, an toumvas pase !

 

 

 

 

 

 

 

Lawviè-le-papa, Gwadloup : Lawviè monte ek debòde nan pipirit Sanmdi a, nan dekou Fiona, sizienm kout-van lanne hourakàn ek toumvas la, pase anlè Gwadloup. Se nan kare-kay Lawviè-le-papa, nan laliman lanbouk Bastè, otila lawviè a chaye kay ek neye an moun ki te ka dòmi lakay li. Se nan tout laliman Gwadloup otila moun te anba wakle-rel-dlo taha men se nan laliman Kapèstè-bel-dlo ek Gouyav otila ni plis kay-kraze, ek lawviè debòde atè Bayif, Bastè ek Vie-Zabitan. Se toumvas la se plis lapli pase van ek Fiona ladje an palpa 300 mm dlo asou Bastè ek lanbouk oliwon, men kawbe-dekantjaj lapli-solèy konte plis pase 500 mm dlo atè Kapèstè-bel-dlo (503 mm nan laliman So Kawbe a) ek Senklòd, 564,5 milimèt dlo atè Senklòd Matouba.

Annual General Meeting of the Regional Health Communication Network

Se CARPHA ki ka mete nan brann

 

 

 

 

 

 

 

 

Kingston, Jamayik : Se depi yè eti an konsit kouri-nouvel asou doubout-sokodong nan kare-peyi karayib ka sanble kabwatè nan palantje doubout-sokodong lan, mètafè nan kouri-nouvel asou doubout-sokodong ek plodayè asou sistenm doubout-sokodong peyi-oliwon-karayib, nan dekou konsit kabwataj, chak lanne, chenn-liannaj karayib nan kouri-nouvel asou doubout-sokodong (Annual General Meeting of the Regional Health Communication Network, RHCN) pou se ranbonni djokte yo pou kouri nouvel, aprann sa sav ek plodaye  nan kare-mete-nan-brann sokodong lan. Se CARPHA (Caribbean Regional Health Agency) ki ka kabwate konsit la, epi ni Kawbe-gouvelnaj Ewòp Yonnife ek kawbe-gouvelnaj doubout-sokodong epi ale-dous Jamayik ki ka apiye.

Convention on Biological Diversity Fifteenth Conference of the Parties (COP-15)

CARICOM ek OECS nan konsit pare dekantje

 

 

 

 

 

Castries, St. Lucia : CARICOM ka pòte kole epi krèy-kabwataj OECS, nan konsit mete an kawbe-djoubak pou aprann sa-sav kòdjòm nan brann, nan 12 pou 14 Sèptanm, atè Sentlisi, anni pou plodayè-tòt peyi-OECS ki ke ale bàt adan tjenzienm konsit tòt-genyen-peyi asou topay-longsay tilili-nich-lavi. COP-15 taha (Convention on Biological Diversity Fifteenth Conference of the Parties), ke fèt atè Monreal-Kanada, nan Desanm ka vini, ek ke sanble gouvelman-peyi oliwon-latè pou kabeche rel-rive krache-dife ki ke la pou anbrazonnen ek ranmande laliwonn lan jik nan 2040.

"Divini CARICOM, trase an wè-klè nan dekatonn ekonomi kare-peyi a"

Dezienm konsit rete-sonhe Owen Arthur 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bridgetown, Bawbad : Sobreka-kabwataj CARICOM, dk Carla Barnett te bay an bidim plodari, lendi 5 Sèptanm ki pase nan dekou dezienm konsit rete-sonhe mapipi-eskwaya Owen Arthur la, asou tit,  "The Future of CARICOM; Charting a Vision for the Region’s Economic Advancement" (tankon, "Divini CARICOM, trase an wè-klè nan dekatonn ekonomi kare-peyi a"), se  University of the West Indies Cave Hill Campus, Shridath Ramphal Centre, ek  Caribbean Development Bank ki mete sa nan brann.

Referendum fondas-gouvelman-peyi nan Chile

Vote-natin lan genyen !

 

 

 

 

 

 

Santiago de Chile : Apre yo dekatche 99.99% se kawbe fèy-vote a, asou 15.076.690 moun ki ka vote atè Chile (epi 97.239 ka rete adan peyi-lòtbòtsay), 7.882.958 moun ale vote natin, se 61.86% moun, ek 4.860.093 moun te ale vote pou an fondas-gouvelman-peyi krache-dife, se 38.14% moun. Ni 77.290 moun vote blan-douvan/blan-dèhè ek 200.722 fèyèt-vote te nèy. Doukou vote a te bàt san gwo so ek an woltonn moun, 85.81%, ale vote, dapre nouvel Servel (Servicio Electoral de Chile) kouri.

Forum asou jaden-mayonmbo

Nannan-ba-tjanmay san kòchte

 

 

 

Brazili : Se kabwatè jaden-mayonmbo a te bàt pou an nannan-ba-tjanmay san kòchte nan dekou an progranm 5 jou atè Brazil pou apiye politik gouvelman asou bay-nannan nan lekol nan kare-peyi a. Plodayè-politik 10 peyi Amerik-latin ek Karayib la, sobreka  CARICOM ek  University of the West Indies te vini adan konsit teknik taha ki te koumanse nan 29 Awout ki pase. Konsit Teknik la te anba larel an plan-divini pòte-kole twa-laliman, peyi-solèy-chofe pou peyi-solèy-chofe eti tit li se Consolidation of School Feeding Programmes in Latin America and the Caribbean. Kabwatè progranm pou dekatonn jaden-mayonmbo ek lizin-nannan nan kawbe-kabwataj CARICOM, Shaun Baugh, te bay plodari nan konsit la yè Jedi.

Lekol pe ke pe vire wouvè lapòt nan 5 Sèptanm

Wouvè-lapòt Lendi 3 Oktòb 

 

 

 

 

 

Pòtoprens, Ayiti : Se nan an kouri-nouvel 26 Aout eti kawbe-gouvelnaj sistenm-lekol ek aprann-djoubake a te fè moun sav sa eti lekol peyi a pa te ke vire wouvè lapòt dwe Lendi 5 Sèptanm ka rive. Dekontaj jou-lekol lanne 2022-2023 a ke stanmpe nan jou ka vini dapre sa kawbe-kabwataj sistenm-lekol Ayiti a bàt. Depi yonn-de simenn, nan jete an zie klere asou wach peyi a, doukou anni kout-fizi-biwa nan lari peyi a, gazolin ki vini ralba ek wach-dèhè asou rel lahan pou peye pasay pou ale lekol ek fondas ekonomi peyi a ki nan chinpontong, anchay moun pa te ka wè lapòt lekol wouvè nan 5 Sèptanm.