Lanne hourakàn ek toumvas la

Julia vire vini gren-vante

 

 

 

 

 

Panzós Alta Verapaz, Gwatemala: Julia eti vire vini an gren-vante (boulin van anba 62 km/hè) alelouya 28 moun nan Amerik-mitan-kontinan, 14 moun atè Gwatemala, 4 moun Honduras, 9 moun atè El Salvadò ek mil-an-mil lapidanm nan kare-peyi a. Nan lanbouk Panzós Alta Verapaz (71.846 moun nan 2018), se nan laliman anlè-solèy peyi a, 5 moun alelouya-akasia-lata lè an tè-koupe kouvè kay yo ek nan kare-lanbouk Huehuetenango (1.371.676 moun nan 2020), 9 moun neye eti yonn adan yo se te an sobreka defann-laliman-peyi ki te ka janbe lawviè lonje lanmen ba an moun.

Nan dekou eti y pase Gwatemala, Julia kite 167.000 kay-rete san elektrisite ek kraze an lizin elektrisite bò-lawviè, dapre sa Alejandro Giammattei eti se kabwatè-repiblik Gwatemala rarate ek pou y te fè moun tann nan menm balan an, Meksik pare lonje pal, ba an konpanyi laliman-peyi Gwatemala titak elektrisite. Kabwatè-repiblik la mete an larel-gouvelman-la-atjolman nan brann dwe Lendi nan pipirit la pou dezas epi lanmò eti Julia simen. Dapre kontaj Conred (Coordinadora Nacional para la Reducción de Desastres) 7 moun flandje ek 3 djigilòp apre lapli ki te atè yè-o-swè ; 166.000 moun te anba dezas Julia nan peyi a, 486 pran fè ek 1.307 te ladje kay yo ale rete lòtbòtsay.

Julia toumpakte  El Salvadò dimanch epi an gwo-gren ek van a 70 km/hè, lawviè debòde, piebwa towblip anlè lwiloud ek dlo monte nan lari se lanbouk la. Se kawbe-gouvelnaj kore-dezas ek anbrazonnaj nan peyi a kouri nouvel eti 5 sobreka defann-laliman-peyi alelouya tere anba denngolad masonn an kawbe otila yo te ka pare lapli, nan lanbouk Comasagua. Kawbe-gouvelnaj kore-dezas konte an moun-abò-moto neye nan lanbouk Amenia, kare-bouk Sonsonate. Nan lanbouk Guatajiagua, nan laliman atè-solèy peyi a, de moun alelouya anba degrenngolad an masonn ki kraze kay yo. Kabwatè kawbe-gouvelnaj kore-dezas kouri nouvel eti an moun 72 lanne alelouya anba an piebwa ki towblip anlè kay li ; de zòt moun flandje nan bidimblo taha. Pou dezas ek wakle-rel-dlo nan peyi a apre Julia pase, kawbe-gouvelnaj plodari-politik natifnatal la leve an larel-gouvelman-la-atjolman asou 15 jou ek ba kawbe-gouvelnaj kore-dezas la tout lanmen-gouvelnaj pou chaye moun ki ka rete nan laliman anba dezas.

Atè Honduras, sobreka-kabwataj Copeco (Comisión Permanente de Contingencias pou krèy-mete-nan-brann longsay nan kore-dezas) kouri nouvel eti Julia neye 4 moun ek mete 9.200 moun san-kay-rete oliwon peyi a.

Pase Julia pase Nikaragwa, se plis pase 1 milion moun ki pa ni elektrisite ek anni kraze branbrann dapre kouri-nouvel Rosario Murillo eti se dezienm kabwatè-repiblik nan peyi a. Sobreka-kabwataj sistenm vire-doubout-dèhè-dezas konte 13.000 fanmi yo rale douvan dezas ek 800 kay ki kraze. Gouvelman Nikaragwa mete an ago-dezas rel wouj nan brann ek sispann tout lekol ek kawbe-lonyen-dekantje ek mande palpa-moun-peyi a pou yo pa rete nan laliman anba wakle-rel-dlo pou lapli ki atè ek oliwon 78 lawviè ki ka debòde.

Nan piplis peyi anba lapli Julia a, yo fèmen se lwiloud la ek se lekol la tankon sa fèt atè  Gwatemala,  Kostarika, Panama ek Salvadò.   

  

Ale li nan TeleSur ek Prensa Latina